ΜΗΝ ΔΩΣΟΥΜΕ ΑΦΟΡΜΗΝ....

Θα μπορούσε να διηγείται ο καταγόμενος από τη Γρανίτσα, τότε Ταγματάρχης Κωνσταντίνου Ιωάννης:

Τον Φεβρουάριο του 1919 διαταχθήκαμε να βοηθήσουμε το Γαλλικό εκστρατευτικό Σώμα στην Οδησσό που πολεμούσε εναντίον των Μπολσεβίκων, και προσπαθούσε να επαναφέρει τον Τσαρισμό στη Ρωσία. Μας στοιβάξαν σε ποταμόπλοιο και μπροστά πήγαινε παγοθραυστικό που έβγαζε τρομακτικούς ήχους, ανοίγοντας δρόμο στα παγωμένα νερά του Δνείπερου.

Ο Διοικητής μας, Συνταγματάρχης, μας είπε στο γεύμα: «Έχουμε εντολές να ακούμε τις υποδείξεις των Γάλλων Αξιωματικών, χρειαζόμαστε τη Γαλλία στο πλευρό μας και δεν θέλω να δώσουμε καμία αφορμή για να μην μείνουν οι Γάλλοι ευχαριστημένοι από εμάς. Γνωρίζω ότι αυτός ο πόλεμος που πολεμάμε δεν είναι δικός μας πόλεμος, ωστόσο είμαστε Στρατιωτικοί και η δουλειά μας είναι να υπακούμε στις διαταγές των Ανωτέρων μας και ότι το Εθνικό συμφέρον απαιτεί. Μην δώσουμε αφορμήν λοιπόν….»

Με σεβασμό αφήσαμε στο τραπέζι τις καλύτερες θέσεις για τους Γάλλους Αξιωματικούς, αυτοί όμως έκαναν ότι μας χαιρέτησαν και ξετσίπωτα πήγαν να φάνε σε ιδιαίτερο δωμάτιο στο πλοίο, αναρωτήθηκα που ξεχάσαν τη περιβόητη Γαλλική τους ευγένεια και αβρότητα, εκτός εάν πίστευαν ότι με εμάς τους Έλληνες είχαν να κάνουν με τίποτα Ιθαγενείς. Τα δικά μου συναισθήματα ήταν φανερό ότι μοιράζονταν και οι υπόλοιποι Αξιωματικοί που έμειναν κατάπληκτοι από την Γαλλική αγένεια.

Στον Χερσώνα φτάνουμε ενώ μαίνεται μάχη στην αποβάθρα, από τη μία οι Μπολσεβίκοι που καταλαμβάνουν τη πόλη, από την άλλη Έλληνες και Γάλλοι στρατιώτες που υπερασπίζονται τη προκυμαία. Η προκυμαία γεμάτη από πρόσφυγες, Καυκάσιους και Έλληνες που προσπαθούν να σωθούν. Βάλλουμε κατά των Μπολσεβίκων και μπαίνει το πλοίο μας στη μάχη, αποβιβαζόμαστε και απωθούμε τους Μπολσεβίκους με εφ’ όπλου λόγχη …. Οι πρόσφυγες με κάθε τρόπο προσπαθούν να επιβιβαστούν στο πλοίο μας και στα παραπλήσια πλοία….

Σκηνές απερίγραπτες που δεν πίστευα ότι θα ζήσω…. Αφήνουμε νεκρούς για να σώσουμε ζωντανούς, το πλοίο μας κατάμεστο από τους πρόσφυγες, αυτοί όμως είναι τόσοι πολλοί…. Παραμένουν στην αποβάθρα πάρα πολλοί που αλλόφρονες γυρίζουν, σαν μυρμηγκοφωλιά που μόλις κάποιος χάλασε…. Χάνει η μάνα το παιδί και το παιδί τη μάνα….. Οι μπολσεβίκοι ξαναμπαίνουν στη πόλη…. Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα άλλο πια, εκτός από το να σωθούμε….. Οι πρόσφυγες απροστάτευτοι…. Και τότε γίνεται το χειρότερο…. Τα Γαλλικά πυροβόλα αρχίζουν να βάλλουν στο λιμάνι…. Δεν σκοτώνουν μπολσεβίκους όμως…. Σκοτώνουν σαν τις μύγες τους ίδιους τους πρόσφυγες που ήρθαν για να σωθούν…. Με φρίκη σκέφτομαι ότι ο πόλεμος είναι το χειρότερο ανθρώπινο δεινό….

Επόμενος σταθμός μας η Μπερεζόφκα, 120 χλμ. Βόρεια της Οδησσού. Η αχανής Ουκρανία γεμάτη χιόνια ολόγυρα. Το τραίνο αγκομαχώντας προχωράει…. Φτάνουμε….. Οι Γάλλοι στρατιώτες μας υποδέχονται βρίζοντας μας: «Τι ήρθατε και εσείς; Το πόλεμο τον χάσαμε….».

Ο Συνταγματάρχης μας με σεβασμό παρουσιάζεται στον Γάλλο Διοικητή και του προτείνει το χέρι για χειραψία…. Ο Γάλλος Αντισυνταγματάρχης με υπεροψία δεν του δίνει το χέρι και του δίνει διαταγές σαν σε σκύλο…. Κατσουφιασμένος και καταστεναχωρημένος έρχεται ο Συνταγματάρχης μας…. Τουλάχιστον δεν έδωσε αφορμήν…. Πρέπει να πάρουμε θέση εμείς στο μέτωπο και να αντικαταστήσουμε τους Γάλλους……

Εκεί μου βγαίνει πια όλη η αντίδραση: Όχι δεν θα αντικαταστήσουμε τους Γάλλους, έρχεται νύχτα του λέω, δεν ξέρουμε που είναι ο εχθρός, τι δυνάμεις έχει…. Δεν θα διακινδυνέψουμε τη ζωή των δικών μας στρατιωτών επειδή θέλουν να φύγουν μια ώρα αρχύτερα οι Γάλλοι…..

Πάμε μαζί στον Γάλλο Διοικητή…. Εξωτερικά φαίνομαι σοβαρός, μέσα μου ωστόσο είμαι έτοιμος να του σπάσω τα μούτρα αυτού του καθάρματος…. Εξηγώ για ποιους λόγους στρατιωτικής τακτικής δεν γίνεται να πάρουμε θέση…. Τα μάτια μου κοιτάνε με δύναμη τα μάτια του… και λίγο πριν του χυμήσω… αναγνωρίζει με μία διπλωματική κίνηση το δίκαιο μας…. Πετάει μία Γαλλική βρισιά… Ναι θα παραλάβουμε αύριο το μέτωπο….

Ο Συνταγματάρχης μας περιχαρής δίνει διαταγές να βγάλουν τη νύχτα οι στρατιώτες μας στο σιδηροδρομικό σταθμό…. Θα ζήσουμε και αύριο; Κανείς δεν ξέρει…. Σαν σε όνειρο τον ακούω: «Γιάννη είχες δίκαιο…. Δεν γίνεται και να ζούμε και να μην δίνουμε αφορμήν…..»      

Βασισμένο στο προσωπικό Ημερολόγιο του Στρατηγού Κωνσταντίνου Ιωάννη.